5. Önce anlamaya çalış, sonra anlaşılmaya
Karakteriniz ışınlar halinde sürekli yayılır, iletişim kurar ve ben uzun vadede buna dayanarak , içgüdüsel olarak, size ya da benimle ilgili çabalarınıza güvenir ya da güvensizlik duyarım. (Yine karakter!)
Önce anlamaya çalışmak çok esaslı bir paradigma değişimi gerektirir. Genelde önce anlaşılmak isteriz. Çoğu insan ''yanıtlamak'' amacıyla dinler.Kendi yaşam öykümüzle ve haklı olduğumuz düşüncesi ile dolu oluruz. Anlaşılmak isteriz.
Dinlemenin en üst düzeyi ''empati ile'' dinlemektir yani ''anlama niyetiyle''. Karşı tarafın değer yargısını işin içine katmak, o mercekten bakıp, dünyayı onun gördüğü gibi görmektir.
Empati, sempati değildir. Sempati bir tür onaylama,, yargıdır .Kimi zaman da daha uygun düşen duygu ve yanıttır.
Empatiyle dinlemek duygusal banka hesabına yatırım yapmanın anahtarıdır.
Karşılanan ihtiyaçlar motivasyon işlevi görmez. Motivasyonu sağlayan sadece karşılanmamış ihtiyaçlardır. Bir insanın fiziksel ihtiyaçlarından sonraki en büyük ihtiyacı anlaşılmak, onaylanmak, değer verilmek ve takdir edilmektir. Empati ile dinlemek bu ihtiyaçları karşılamakta vazgeçilmez bir davranıştır.
Anne-babaların çocuklarıyla olan konuşmaları genelde şu şekildedir.
''Nasıl gidiyor oğlum?''
''iyi''
''Eee, son zamanlarda neler oldu bakalım?''
''Hiçbir şey''
''Okulda heyecan verici bir şeyler oluyor mu?''
''Pek olmuyor''
Arkadaşlarıyla saatlerce telefonda konuşan çocuk sizinle tek kelimelik yanıtlarla konuşur. Size hiç açılmaz. Dürüstçe düşünürseniz açılması için bir neden de yoktur çünkü size her açıldığında öğütleriniz ve ''Sana söylemiştim'' gibi cümlelerle onu fil gibi ezmişsinizdir.
6. Sinerji yarat
Sinerji en basit tanımıyla, bütünün kendi parçalarının toplamından daha büyük olması demektir. Sinerjiden çıkan sonuçlar mucizevidir. Yeni seçenekler -daha önce ortada olmayan şeyler- yaratmanın tek yolu sinerjidir. Şimdiye kadar incelediğimiz tüm alışkanlıklar bizi sinerji mucizesini yaratmaya hazırlar.
Tatil zamanında ailesini göl kenarında kampa götürmek isteyen bir baba ve hasta annesini ziyaret etmek isteyen bir anne düşünün. Baba herşeyi planlamış, heyecanlı, anne ise belki de bir daha görmeyeceği annesi ile vakit geçirmek istiyor. İkisinin de son derece haklı savunmaları var.
Dolgun bir duygusal banka hesapları varsa her zaman üçüncü bir seçenek bulabilirler. Erkek karısına tatilden önce bir haftasonunu annesiyle geçirebilmesi için ortam hazırlar ya da kamp alanını anneanneye yakın bir yere taşırlar.
Ben kişiler arası sinerjinin anahtarının kişinin kendi içindeki sinerji olduğuna inanıyorum. Bunun özünü ise ilk 3 ilke oluşturur. O ilkeleri içselleştirerek bolluk zihniyetini ve 5. alışkanlığın içtenliğini geliştirebiliriz.
7. Baltayı Bile
Bu alışkanlık sahip olduğumuz en büyük kaynağı -KENDİMİZİ- korumak ve geliştirmektir.
Günümüz gurularından George Sheehan baltayı bilemek için gerekli dört rolü şöyle tanımlar:
-İyi bir hayvan olmak (fiziksel rol; egzersiz, beslenme, stres yönetimi)
-İyi bir zanaatkar olmak (zihinsel rol: okuma, hayal etme, planlama , yazma)
-İyi bir dost olmak (sosyal rol: hizmet, empati, sinerji, iç güvenlik)
-Bir aziz olmak ( ruhsal rol: değer belirleyip bağlanma, inceleme ve meditasyon)
Bu en önemli, kesinlikle ihmal edilmemesi gereken bir 2. kare etkinliğidir. Dört boyutun gereklerini yapmak için her gün en az 1 saat ayrılmalıdır.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kitabın özeti bu. Bence çok önemli, yaşamsal noktalara parmak basıyor ancak bunu ''Amerikan stayla'' yapıyor. Bir mucize vaat ediyor, kolayca kazanacakmışsınız duygusu veriyor ama bahsettiği alışkanlıklar bir ömür çalışma gerektiriyor. Din vurgusu da yapıyor sık sık.
Yine de beni epey düşündüren sağlam bir kitap diyebilirim. Yazarın öz yaşam öyküsü de yazdıklarını destekler şekilde. Buyrunuz bay Covey'in ailesi: 9 çocuk ve 52 torun!
Etiketler: Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı, Psikoloji
